Россия Фанлар академияси академиги, иқлимшунос Владимир Клименконинг таъкидлашича, 2024–2025 йиллар аномал илиқ қиш фасли билан ажралиб турди ва бу табиатнинг ноанъанавий ҳолатлари билан давом этишини кўрсатмоқда. Олимнинг фикрича, бу йилги ёз нафақат иссиқ, балки ғайриоддий даражада узоқ давом этади. Май ойидаёқ ёзга хос ҳароратлар бошланиб, бу ҳолат сентябр ойи ўрталаригача давом этиши мумкин.

Клименко таъкидлаганидек, бу ёз тарихдаги энг иссиқ ёз бўлиб қолмаслиги мумкин, аммо ҳавонинг доимий юқори ҳарорати, айниқса, иқлими қуруқ бўлган давлатларга қийин ўтади. Экологик хавф ва ёнғинлар ва инсон саломатлигига таҳдид туғдирмай қолмайди.

Иссиқ иқлимнинг Марказий Осиё ва Ўзбекистонга таъсири

Ўзбекистон Гидрометеорология хизмати марказининг дастлабки маълумотларига кўра, 2025 йилги ёз фасли ўртача кўрсаткичлардан 1,5–2°C иссиқроқ бўлиши кутилмоқда. Июл ва август ойларида ҳарорат айрим ҳудудларда +45°C даражагача кўтарилиши эҳтимоли мавжуд. Бу эса айниқса Қашқадарё, Бухоро ва Хоразм вилоятларида яққол сезилади.

Шу билан бирга, намлик даражасининг пасайиши туфайли қурғоқчилик хавфи ошади. БМТ Иқлим ўзгариши бўйича ҳисоботи Марказий Осиёни дунёдаги иссиқлик тўлқинларидан энг кўп зарар кўрадиган ҳудудлардан бири деб эътироф этган. Амударё ва Сирдарё ҳавзаларида сув сатҳининг пасайиши, қорларнинг эрта эриши ва сув омборларининг тўлиши кечикиши деҳқончилик ва қишлоқ хўжалигида жиддий муаммоларни келтириб чиқариши мумкин.

Иссиқ иқлимнинг иқтисодга таъсири

Ёзги об-ҳавонинг кескинлиги ички ва ташқи туризмга ҳам бевосита таъсир кўрсатади. Жазирама иссиқлик сайёҳларни кўпроқ тоғли ҳудудлар – Зомин, Чимён, Ҳисор тизмасига йўналтириши мумкин. Аммо бу иссиқлик транспорт, овқатланиш, соғлиқни сақлаш инфратузилмасига қўшимча юк солади. Шу билан бирга, яхши тайёргарлик кўрилса, бу давр туризм учун иқтисодий имкониятларга ҳам эшик очиши мумкин.

Мутахассислар иссиқхоналар технологиялари, томчилатиб суғориш тизимларига ўтишни жадаллаштириш зарурлигини алоҳида таъкидламоқда. Бу нафақат сув танқислигини юмшатади, балки деҳқонлар ва фермерларнинг даромадига ижобий таъсир кўрсатади.

Умуман олганда, 2025 йилги ёз – Ўзбекистон учун экологик, иқтисодий ва ижтимоий жиҳатдан синовли давр бўлади. Бу фасл иқлим ўзгаришларига қандай мослаша олаётганимиз, табиий ресурслардан қанчалик оқилона фойдаланаётганимиз ва аҳолининг саломатлигини қандай ҳимоя қилаётганимизни намоён этади.