Италия: эски нарсаларни деразадан улоқтиринг…

Италияда Янги йил 31 декабрдан 1 январга ўтар кечаси нишонланади. Маҳаллий аҳоли — келгуси йил осон ва бахтли ўтишига ишонч ҳосил қилади. Бунинг учун байрам бошланишидан олдин эски ҳамма нарсадан халос бўлишингиз керак. Албатта, кўпчилик ўрта асрлардаги кераксиз нарсаларни деразадан кўчага ташлаш анъанаси ҳақида эшитган. Бу нафақат кийим-кечак, балки видеолар, эски қаҳва қайнатгич ва ҳатто оғир стул ҳам бўлиши мумкин.

Италияликлар Янги йил кечасини шовқинли ва қувноқ нишонлайдилар: улар оташин қўшиқлар куйлашади, мушуклар отадилар ва бир-бирларига совғалар беришади. Янги йил учун қизил кийим кийиш яхши анъана ҳисобланади. Италияликлар бу омад келтиришига ишонишади. Санта Клаус ўрнига болалар супурги устида учаётган сеҳргар — Пери Бефанадан совғалар кутишади. Бироқ, Италияда Янги йил бобоси ҳам бор, уни Баббо Натале деб аташади.

Греция: тош олиб келинг ва анор доначаларини сепинг

Грецияда Янги йил 1 январда нишонланади. Маҳаллий аҳоли учун бу нафақат йилнинг биринчи куни, балки муҳим черков байрами — Авлиё Василий кунидир. Юнонлар уни меҳрибонлиги ва сахийлиги учун ҳурмат қилишади. Янги йил олдидан ёш болалар эса Авлиё Василий уларни пул ва совғалар билан тўлдиради деган умидда оёқ кийимларини камин ёнида қолдирадилар.

Янги йилни нишонлаш учун кетаётган юнонлар, албатта, ўзлари билан тош олиб, меҳмондўст уйнинг остонасига ташлашади. Агар тош кичик бўлса, улар: “Эгасининг кўзидаги тикан бу тош каби кичик бўлсин“, дейишади. Ва агар у катта, оғир бўлса, улар: “Эгасининг бойлиги бу тош каби оғир бўлсин“, деб тилак билдиришади.

Грецияда ҳам қизиқарли одат бор — роппа-роса ярим тунда оила бошлиғи ҳовлига чиқиб, деворга анор мевасини сочиб ташлайди. Ҳовли бўйлаб анор доначалари қанчалик узоққа сочилса, йил шунчалик бахтли бўлади.

Япония: жимгина кечки овқатни тановул қилинг

Японияда Янги йил байрамлари 28 декабрдан 4 январгача давом этади. Бу вақтда у ерда бизнес ҳаёти том маънода музлайди. Барча японлар байрамга астойдил тайёргарлик кўришади: улар оила ва дўстларига совғалар сотиб олишади, уйни тартибга солишади ва ўзлари ва оилалари учун фаровонлик сўраш учун муқаддас жойларга боришади.

Япония Янги йилининг асосий рамзи — кадоматсу қарағай безаклари. Анъанага кўра, уни ёвуз руҳлардан ҳимоя қилиш учун уйга кираверишга қўйилади. Японлар, албатта, ўз уйларини бамбуклар билан безашади, бу муваффақият, бойлик ва бахт келтиришига ишонишади.

31 декабрь куни кечқурун японлар бутун оила билан дастурхон атрофида жам бўлишади. Овқат жимгина, шовқинли суҳбатлар ва қўшиқларсиз ўтади. Чунки яқинлашиб келаётган байрам ҳақидаги фикрлардан чалғитмаслик керак деб, ишонилади. Японияда Янги йилнинг бошланишини қўнғироқнинг жиринглаши англатади. Будда ибодатхоналарида улар роппа-роса 108 та зарбани уришади — уларнинг ҳар бири билан барча ёмон нарсаларни йўқотади. 2 январь куни анъанага кўра, император сарой балконига чиқиб, халқни кутиб олади.

Куба: деразадан сув қуйинг ва 12 та тилак билдиринг

Янги йил — кубаликлар орасида энг машҳур қиш байрамидир. Озодлик оролида арча ўрнига маҳаллий игнабаргли дарахт — араукария безалади. Байрам арафасида аҳоли кечки овқат учун қора ловия ва чўчқа гўштидан тайёрланган анъанавий таом, шунингдек, Янги йилни ромсиз тасаввур қила олмайдилар: у апельсин шарбати билан суюлтирилади ва стаканга муз бўлаклари қўшилади.

Янги йил арафасида маҳаллий аҳоли уйдаги барча идишларни — челаклар, кўзалар ва косаларни сув билан тўлдиради. Ярим тун бўлиши биланоқ, кубаликлар барча ёмон нарсаларни ювиш ва омадни жалб қилиш учун бу сувни тантанали равишда деразадан тўкиб ташлашади. Кубада ҳам кулгили анъана бор — соат 12 ни кўрсатганда, 12 та узум донасини истеъмол қилишга улгуриши керак. Ҳар бир резавор мева учун, албатта, тилак билдирилиши керак, шунда Янги йил жуда кўп бахт ва қувонч келтиради.

Франция: Янги йил куни “ловия қироли“ бўлиш

Францияда Рождество асосий қиш байрами ҳисобланади. Шунинг учун асосий байрамлар 25 декабрга тўғри келади. Французлар Янги йилни бироз камтарона нишонлайдилар ва 31 декабрни Авлиё Силвестр куни деб аташади. Байрам кечаси одатда оила ёки яқин дўстлар билан нишонланади. Кечки овқат пайтида улар бир-бирларига ҳикоялар айтиб беришади, рақсга тушишади.

Кўпгина французларнинг севимли машғулотларидан бири — байрам лотереясидир. Унда тирик товуқ ва ҳатто чўчқа гўштини ютиб олиш мумкин. Францияда янги йил дастурхони — гўзал доим яшил ўсимлик билан безатилади.

Янги йил Францияда катта байрам пироги пиширилади, унда битта ловия қўйилади. Ким уни олса, у “ловия шоҳи“ бўлади ва барча меҳмонлар байрам охиригача унинг буйруқларини бажаришлари шарт. Яна бир машҳур анъана — ўз меҳнати билан бошқаларнинг ҳаётини осонлаштирган одамларга миннатдорчилик билдиришдир. Шундай қилиб, французлар почтачилар, қутқарувчилар, фаррошларга пул беришади.

Анваржон ҲАЛИМОВ

Ishonch.uz