Савол:
– Ишловчи ногиронлар учун қонунчиликда қандай имтиёз ва афзалликлар кўзда тутилган?

Дилфуза Маннанова, Самарқанд вилояти.

Ушбу саволга Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси Самарқанд вилоят кенгаши юрист коньсулти Толиббой Эшманов жавоб беради:

– Ногиронлик белгиланган ( I ва II гуруҳ) шахсларга кунлик иш (смена)нинг давомийлиги тиббий-ижтимоий эксперт комиссиясининг тавсияларига мувофиқ белгиланади. Аммо қонунчиликда кўзда тутилган меҳнат меъёрлари 6 кунлик иш ҳафтаси режимида ишловчи корхона, ташкилот ва муассасаларда 6 соатдан, 5 кунлик иш ҳафтаси тартибида ишловчи муассасаларда 7 соату 30 дақиқадан зиёд бўлмаслиги керак.

Ногиронлиги бўлган ходимларни хизмат сафарига юбориш, тунги сменадаги ишларга жалб этиш, иш вақтидан ташқари ёхуд дам олиш ва ишланмайдиган байрам кунларида ишга чақириш фақат уларнинг розилиги билан амалга оширилади.

Бунда ҳам ногиронлиги бўлган ишловчини тиббий-ижтимоий эксперт комиссияси тавсия этган юмушлардан бошқа ишларни бажаришга жалб этиш мумкин эмас.

Меҳнат қонунчилиги, жамоа шартномаларга мувофиқ I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган ходимларга давомийлиги камида ўттиз календарь кунидан иборат йиллик меҳнат таътили берилиши шарт. Меҳнат таътилига чиқиш вақтини улар ўзларига қулай бўлган вақтга белгилаб олишлари мумкин. Меҳнат таътилида бўлган бундай шахсларни маъмурият ташаббуси билан ишга чақириб олинишларига йўл қўйилмайди.

Ногиронликнинг I ва II гуруҳларига тавсифланган ходимнинг сўровига мувофиқ, унинг ёзма аризаси асосида, иш ҳақи сақланмаган ҳолда давомийлиги ўн тўрт календарь кунигача бўлган таътил берилиши шарт.

Қисқартирилган иш давомийлигида ишловчи I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган ходимлар меҳнатига тўлиқ иш вақти давомийлигидаги миқдорда иш ҳақи тўланиши белгилаб қўйилган.

Қонунчиликка кўра I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган ходимларнинг ҳафталик иш вақти давомийлиги 36 соатдан ошиб кетиши мумкин эмас.