Шу каичонинг аёли шифокорликдан нафақага чиққан. “Сизлардек соғлом бўлиш учун ва узоқ умр кўришим учун нима қилишим керак?” деб сўрадим. “Биринчи навбатда одам қариликни эрта кундан бўйнига олмаслиги керак, қаридим, касалман деб бўйнига олса, мия танага буйруқ бериб, ростдан ҳам касалликлар ва қарилик тез келади” деди.

Тоза ҳаво, овқатланиш, спорт ва яна кўп омиллар ҳам узоқ умр кўришга сабаб бўларкуя, аммо, шу мияга қариликни сингдириб қўймаслик ҳам муҳим экан-да, деб ўйлаб қолдим. Ҳар сафар 80-90 ёшли японлар ишда ёшлардек ишлаётганларини, велосипедда ёнимдан мендан тез ўтиб кетганини кўрсам, ўзимнинг бувим, бобомлар кўз ўнгимда гавдаланади.

Ростдан ҳам бизда қариликни тез бўйинга олишар экан. Шахсан ўзимнинг бувим, умрлари узоқ бўлсин, ақлимни таниганимдан бери “Мен энди қариб қолдим”, “Шовқин қилманглар, қон босимим ошиб кетади”, “Мен қариман. Менга фалон мумкинмас” дейдиган буви.

“Мен энди қарияман. Қанча йил умрим қолди?” деб бувим гапирсалар, “Кўнглингизни тўқ қилинг. Сиз мен ақлимни таниганимдан бери шундай дейсиз. 40 га қараб кетаябман ҳалиям соғломсиз. Ҳеч қариямассиз. Японлар 80 ёшдан кейин яна битта ҳаётини бошлаб, ўйнаб-кулиб яшаб юришибди. Сиз ҳам кўп умр кўрасиз Худо хоҳласа” деб ҳазиллашаман.

Сиз ҳам атрофингизни кузатиб кўринг-да. Аёлингиз, онангиз, акангиз, укангиз, бобо-бувиларингиз 40 ёшлардан ўтиб қолишса, “Мен энди қариб қолдим”, “Биз кўрадиганимизни кўриб бўлдик”, “Қанча умрим қолди” деб ўтириб турганда ҳам “Оҳҳҳҳҳ” деб хўрсиниб овоз чиқариб ўтириб-турадиган бўлиб олишади. Шундай пайтда уларга: “Қўйсангиз-чи, сиз ҳали ёшсиз” деб қўйинг.

Хулоса ўрнида, қариликни эрта кундан бўйнингизга олманг. Олдингизга кўпроқ янги режалар тузинг, спорт билан шуғулланинг. Қарилик ҳақида ўйлашга вақтингиз қолмасин. Мана шунда аниқ қарилик сиз билан кеч юзлашади.

Баҳодир Искандаров,
Япония