E'tiborli jihat – eng yuqori harorat reytingini tuzishda ko'plab uslublardan foydalanilgan. Kimdir yil davomida kechuvchi o'rtacha haroratni olsa, yana qaysidir tadqiqotchi eng issiq paytlarda qayd etilgan yettilik absolyut rekordlarni ro'yxatga olgan.

7. Afrika... Jazirama... Qohira...

Afrika qit'asida absolyut ko'rsatkichlarda Qohiradan ham issiqroq hududlar bor. Ammo yuqorida aytganimizday, bugun biz yirik shaharlar va ulardagi tabiat bilan birga inson omili tufayli yuzaga kelgan yuqori harorat haqida gapirmoqdamiz. Taxminan 20 mln aholiga ega ulkan shahar aholisining faqat 2 mln nafarga yaqinigina Nil daryosining shabadasidan bahra olishadi. Qolganlar bu ne'matdan mahrum, yoz oylarida issiqda qovuriladigan bu shaharda harorat 48-49 darajagacha chiqishi mumkin.

6. Feniks va Las-Vegas AQSh

Bu shaharda yoz oylarida kechuvchi dahshatli jaziramaga qaramay, Feniks AQShning yirik shaharlaridan biri, o'ziga yarasha osmono'par binolarga, rivojlangan sanoatga ega. Bu shahar yog'ingarchiliklardan deyarli mosuvo, quruq va quyoshli iqlimda harorat 49-50 darajaga ko'tarilib turadi. “Gunohlar shahri” deya ataluvchi, kazinolarga boy Las-Vegas shahri ham ayni shu ko'rsatkichlar bo'yicha Feniks qatorida turadi.

5. Muqaddas Makka shahri

O'z aholisi 2 mln atrofida bo'lgan bu shahar yiliga o'rtacha 15 mln nafar ziyoratchilarni qabul qiladi va tabiiyki kichik hududda o'ta ko'pchilik to'planishi, shaharning o'z hayoti va shundoq ham quyoshli iqlim harorat rekordlariga sabab bo'ladi. Bu shaharda 40 daraja issiqlik salqin hisoblanadi, haroratning 50-51 darajaga borishi hech kimni ajablantirmaydi.

4. Mel'burn, Avstraliya

Mel'burnning o'ziga xos xususiyati bu yirik shaharda deyarli yil bo'yi issiq havo hukmron. Janubdan keladigan garmsel, muntazam kuzatiluvchi o'rmon yong'inlari aholi zich bu shahardagi haroratni 51 darajaga ko'tarib yuboradi.

3. Gonkong va Bangkok

Ko'pchilik Gonkong va Bangkokni adashtirishadi. Ularning o'xshash jihatlari bor, ikkisi ham Osiyoda, sayyohlari juda ko'p. Undan tashqari yana bir umumiyligi bor – yuqori harorat.

Bir vaqtlar Britaniya koloniyasi bo'lgan Gonkong Xitoy tasarrufiga o'tganidan keyin ham o'z yuqori turmush tarzini, jozibasini yo'qotmadi. Ammo uni og'ir muammo – iqlim o'zgarishlari qiynaydi. O'ta rivojlangan sanoat, yuqori avtotirbandlik, zich aholi, quyoshli va nam iqlim ta'sirida yoz oylarida haqiqatan ham nafas olish og'irlashib qoladi. Bu omillar birlashib ba'zan termometrlar 52° S ko'rsatkichni namoyon etishadi.

Poytaxti Bangkok shahri bo'lgan Tailand yozi ko'pchilik sayyohlarni o'ziga chorlaydi. Ammo Bangkok yirik sanoat shahri hamdir. Yozning uch oyida harorat 50 darajadan oshishi bir necha martalab qayd etilishi mumkin. Ba'zan 53 darajali rekordlar ham qayd etiladi.

2. Mexikali, Meksika

Meksikaning Mexikali shahrini “quyosh asirligidagi shahar” deya ta'riflashadi va bu bejiz emas. Dengiz sathidan 8 metr balandlikdagi tepaliklarda joylashgan bu shahar sayyoramizning yirik aholi muntazam yashovchi eng qaynoq nuqtalaridan biridir. Bu hududda 54° S ko'rsatkich bilan birovni ajablantirib bo'lmaydi.

1. San-Luis-Rio-Kolorado, Meksika

Сhorak millionlik yirik aholi punkti bo'lgan, Meksika sahrolarida joylashgan bu shaharni ko'pchilik bilmaydi. Ammo absolyut rekord qayd etilgan Kaliforniya O'lim vodiysiga yaqin joylashgan bu shaharda haqiqiy jazirama bor bo'yi bilan namoyon bo'ladi. Shimoliy Afrika, Saudiya Arabistoni, Iroq kabi o'ta issiq hududlar bilan bir mintaqada joylashgan bu shaharda shunga qaramay aholi muntazam yashaydi, o'ziga yarasha sanoat rivojlangan va hatto sayyohlar ham talaygina. Haroratning yuqori cho'qqisi 55,5-56,5° S darajagacha boradi.

Diqqat qiling, bu ro'yxat bilan tanishganlar darhol Afrika jaziramalari kirmaganligi uchun uni shubha ostiga olishlari mumkin. Ammo yuqorida ta'kidlanganidek, avvalo aynan yirik shaharlar tanlab olingan va ulardagi inson omili haroratga ham ta'sir qilgan. Bundan tashqari, Afrika chindan ham issiq qit'a bo'lsa-da, undagi harorat yillik ko'rsatkichlar bo'yicha, ya'ni muntazam davom etishi, qish bo'lmasligi bilan yuqori hisoblanadi. Ammo absolyut ko'rsatkichlarda yirik shaharlar bo'yicha bu qit'a yetakchilik qila olmaydi.

Abror Zohidov