"12 йил ичида Ўзбекистоннинг коррупцияга қарши курашиш натижалари қандай бўлди?"
Жамоат хавфсизлиги университети кафедра мудири, юридик фанлари бўйича фалсафа доктори Гўзалой Нуриддинова, кеча, 9 декабрь – Халқаро коррупцияга қарши курашиш куни муносабати билан, Transparency International маълумотларидаги Ўзбекистон рейтингини таҳлил қилди.
– 2012 йилдан 2024 йилгача фақат 32 та давлат коррупцияни сезиларли даражада камайтиришга эришган, – дейди у. – 148 та давлатда эса вазият ё ўзгармай қолган, ёки ёмонлашган. 2024 йил ҳолатига кўра, давлатларнинг иккидан уч қисми CPI баҳоларида 50 баллдан паст натижа олган, бу эса аксарият мамлакатларда жамоат секторида коррупция жиддий муаммо эканлигини англатади.
“Коррупцияни қабул қилиш индекси” (СPI - Corruption Perceptions Index) нима ўзи?
Мазкур индексни ҳар йили Халқаро коррупцияга қарши курашиш ташкилоти – Transparency International эълон қилади. У давлатлардаги коррупция даражаси қанчалик паст ёки юқори эканлигини баҳолайди. Бунда мамлакатлар 0 – 100 балл оралиғида баҳоланади. 0 – жуда коррупциялашган, 100 – коррупция деярли йўқ. Index (CPI) бўйича
Ўзбекистоннинг 2012–2024 йилларгача бўлган динамикаси қуйидагича:
2012-2013 йилларда балл жуда паст – 17 балл.
2014-2016 йилларда балл босқичма-босқич ошиб, 2016 йилда 21 балга етган.
2017-2021 йилларларда йилма-йил балл ошиб, ёмондан секин яхшиланган. 2022 ва 2023 йилларда балл анча юқори – 31 ва 33. Бу сўнгги 10-12 йил ичида энг яхши натижа.
2024 йилда бир кичик тушиш – 33 дан 32 га
2012 йилда жуда паст балл (17) билан бошланган CPI, 2023 йилда 33 баллгача ошиб, 2024да 32 балл билан мослашди. Яъни коррупцияни қабул қилиш даражаси 2012дан 2024гача сезиларли яхшиланган. Бу ўзгаришлар мамлакатда коррупцияни камайтириш учун қонунлар, ислоҳотлар, назорат тизимлари ёки давлат бошқаруви тартибларида ўзгаришлар бўлганининг рамзи бўлиши мумкин. Масалан, халқаро ва маҳаллий экспертлар маҳкумлик каби жараёнларни кузатган. Лекин бу балл аҳолининг ва экспертларнинг кундалик таассуротини ўлчайди, берилган коррупция воқеаларининг аниқ статистикаси эмас.
Шу билан бирга, балл 50 ёки ундан юқорига чиқмаган, демак, «коррупция деярли йўқ» деб айтишга ҳозирча жуда эрта. 32 балл “ўртача ёки юқори даражада коррупция” мавжудлигини кўрсатувчи натижа. Аниқроқ айтганда – яхшиланиш бор, аммо яхши деб ҳам бўлмайди.
Зебо Намозова
Ishonch.uz




Mақолага баҳо беринг
0/50
0
0
0
0