– Маймунчечак касаллиги Африка мамлакатларида инсон ва маймунлар ўртасида кузатилгани тасдиқланган. Унинг чорва молларида ҳам учраши фанда ўз исботини топган эмас. Қашқадарё вилоятида юз бераётган айрим чорва молларида кузатилаётган салбий ҳолатлар янгилик эмас ва бу турли зараркунанда ҳашаротларнинг чорва молларини чақиши орқали рўй беради. Хусусан, кейинги беш йилда ҳаво ҳароратининг кескин ўзгариши, аномал иссиқ бўлиши натижасида турли пашша ва сўнага ўхшаган ҳашаротларнинг чорва молларини чақиши оқибатида турли шишлар пайдо бўлиши, иммунитети паст жониворларда эса бу ҳолат айрим ҳолларда ўлим билан якун топиши қайд этилган. Лекин унинг одамларга юқиш хавфи аниқланмаган.

Халқ тилида “гувалай”, “бувалай” деб аталувчи сўнанинг чорва молларининг туёқларидан чақиши унинг баданида турли шишлар юзага келишига, шишлар орасида қуртлар пайдо бўлишига, маълум вақт ўтиб эса қурт капалакка айланиб учиб кетишига сабаб бўлади. Вилоятимизнинг Шаҳрисабз, Китоб ва Яккабоғ каби туманлари иқлими нисбатан салқин бўлганлиги учун ушбу ҳашаротнинг чорва молларига зиён етказиш ҳолатлари авваллари кўп кузатилмаган ва натижада яқин кунларда юз берган ҳолат аҳоли орасида илмий асосларга таянмасдан оғиздан-оғизга кўчиб маймунчечак касаллиги, дея тарқалиб кетган. Вилоятимизда маймунчечакка чалинган чорва моллари рўйхатга олинмаган, бу касаллик мавжудлиги тасдиқланмаган. Қашқадарёда чорва молларининг соғлом парваришини йўлга қўйиш борасида ишлаб чиқилган чора-тадбирлар ўз самарасини беряпти.

Хусусан, вилоятда 828 та маҳалла мавжуд бўлса, у ердаги аҳоли хонадонларида парвариш қилинаётган чорва молларини белгиланган вақтда назоратдан ўтказиш юзасидан 151 та участка ветеринария хизмати йўлга қўйилган. Унда 650 нафар мутахассис фаолият юритмоқда. Жорий йилнинг январ ойидан ҳозирги вақтгача чорва молларини дезинфекция, дезинсексия, дератизация ишлари олиб борилмоқда. Айни вақтда ўта хавфли касалликларга қарши курашиш бўйича мутахассислардан иборат гуруҳлар ташкил этилган ва бу борада олдиндан эмлаш ишлари ўз вақтида амалга ошириб келинмоқда.

Изоҳни “Ishonch.uz” мухбири

Баҳодир Ҳалимов ёзиб олди