Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотларига кўра, бугун дунёда 1 миллиарддан ортиқ одам ногиронликдан азият чекади. Бу дунё аҳолисининг, тахминан, 15 фоизини ташкил этади. Имконияти чекланган бўлса-да, улкан ютуқларга эришган инсонлар кўп. Гарчи улар соғлом инсонларга қараганда 2 – 3 баробар кўп меҳнат сарфласа-да, танлаган йўлидан оғмаган. Мақола орқали мана шундай шижоатли инсонларнинг ҳаёт йўлига назар ташлаймиз.

Таниқли физика назариётчиси ва астрофизиги, коинотда бирламчи қора туйнуклар назариясининг муаллифи Стивин Ҳокинг 1962 йилда Оксфорд университетини тамомлаган ва назарий физика бўйича ўз фаолиятини бошлаган. Айни фаолияти гуллаган чоғда, склероз аломатлари пайдо бўла бошлаган ва бу параличга олиб келган. 1985 йилда томоғида ўтказилган операция туфайли гапиролмай қолган. Унинг фақат ўнг қўлидаги бармоқлари қимирлар ва шу орқали аравачасини бошқарар эди. Ҳокинг коинотда қора туйнуклар борлиги ва улар атрофидаги барча нарсаларни ичга ютиши ва ўзи ҳам қисмларга бўлиниб йўқ бўлиб кетишини назарий жиҳатдан исботлаб берган.

Луи Брайл 1809 йилда Францияда туғилган. 3 ёшида тасодифан кўзини шикастлаб олади ва бунинг натижасида бутунлай кўр бўлиб қолади. Луи ўзи каби кўзи ожиз одамлар учун махсус Брайл алифбосини яратади. Унинг ихтироси туфайли ҳозирги кунда кўплаб кўзи ожизлар таълим олмоқда.

“Алиса мўъжизалар мамлакатида” эртаги дунёга машҳур. Унинг муаллифи Луис Керолл аутизм касаллиги туфайли дудуқланар ва бир қулоғи ҳам эшитмас эди. Шунга қарамай Луи ажойиб эртаклар ёза оларди. Ҳозирга қадар “Алиса мўъжизалар мамлакатида” эртаги асосида кўплаб фильмлар суратга олинган.

Андреа Бочелли Италияда туғилган. У 5 ойлигида глаукома ташхиси қўйилган. 12 ёшида бутунлай кўр бўлиб қолган Бочелли мусиқага меҳр қўяди. У қисқа муддатда мусиқани ўрганади ва бутун дунёга машҳур қўшиқлар муаллифи сифатида танилади.

Америкалик Жон Неш математик, профессор олим. Тарихда математика йўналиши бўйича Нобел мукофотини олган ягона инсон. 1959 йилда Нешга шизофрения ташхиси қўйилади. У касаллигига қарамай математика соҳасида яхши натижаларга эришади. 1998 йилда Жон Неш ҳақида фильм суратга олинган. Унда бош ролни Рассел Кроу ижро этган. Фильм йилнинг энг яхши номинацияси бўйича Оскар мукофотига сазовор бўлган.

Олтиной Мўминова,
Жаҳон тиллари университети халқаро журналистика
факультетининг 1-босқич талабаси