Миллоддан аввалги асрда яшаган буюк донишманд Гиппократ тиббиёт вакилларига бу касбнинг масъулияти қанчалик муқаддас эканлигини ўз асарларида айтиб ўтган. Кўплаб соғлиқни сақлаш муассасалари деворида рамкага жойлаштирилган ҳужжат — Гиппократ қасамёдига ҳам дуч келамиз. Агар тиббиёт вакиллари томонидан беморларга ноҳақлик қилинса, жамият томонидан бу қасамёд тез-тез ёдга олинади.

Бу ўзи қандай қасамёд ва Гиппократ ким? Бизнинг давримиздаги илмий тиббиётга қадар бутунлай сеҳргар ва табибларга боғлиқ бўлган даволаш тури мавжуд бўлган. Кейинчалик қадимги Миср ва Ҳиндистонда анча оқилона тиббиёт ривожланган. Қадимги мисрликлар яхши ташхис қўювчилар бўлган. Уларнинг тиббиёт мактаблари бўлиб, жарроҳлик амалиётлари ўтказилган. Аммо касалликларни даволаш ибодат, афсун ва қурбонликлар каби элементлар билан Миср дини қўлида бўлган. Илмий тиббиёт эса Юнонистонда пайдо бўлди. У фаолияти руҳоний бўлмаган бир гуруҳ одамлар шифокор бўлганида илдиз олади. Илмий тиббиётнинг илк вакилларидан энг машҳури, милоддан аввалги 400-йилларда яшаган Гиппократдир. Маълумки, Гиппократ тарихда “тиббиёт отаси” сифатида танилган ва тан олинган.

У барча хурофот, сеҳр ва афсунларни четга суриб қўйиб, тиббиётга илмий ёндашган. Гиппократ ва унинг шогирдлари ўзлари дуч келган ҳолатларни пухталик билан қайд этган. Уларнинг баъзи кузатувлари бугунги кунда ҳам тўғри, деб ҳисобланади. Масалан, унинг қуйидаги иқтибослари бугун ҳам тиббиёт асоси ҳисобланади: Гиппократ айтадики, “Ҳеч бир сабабсиз чарчаш касалликни англатади. Алаҳсираётган беморни уйқу енгиши — яхши аломат. Агар бесабаб тананинг исталган қисмида оғриқ сезилса — руҳий фаолиятнинг бузилишидан дарак”. Гиппократ шифокор ким ва у қандай бўлиши кераклиги ҳақидаги ўз ғояларига ишончи комил бўлган. Бу Гиппократ қасамёдида мужассам бўлиб, унда кўп нарсалар билан бир қаторда қуйидаги ғоялар мавжуд: “Беморларга ўз ақл-заковатимга таянган ҳолда фақатгина уларга фойдали бўладиган тавсиялар бераман, турли виждонсизликлар ва уларга зарар келтиришдан ўзимни тияман. Ҳеч кимга, ҳатто сўраса ҳам, ўлим келтирувчи воситани тавсия қилмайман ва шу фикрга етакловчи йўлни кўрсатмайман; худди шунингдек, аёлларнинг соғлом ҳомиладорлигини тўхтатиш учун “ёрдам” бермайман. Ҳаётим ва касбимни тоза ҳамда соф ўтказаман. Мен ҳар қандай хонадонга фақатгина беморларнинг фойдаси учунгина кираман, бемор хоҳ аёл ёки эркак, хоҳ қул ёки озод киши бўлсин, ундан ҳеч нимани тама қилмайман. Беморни даволар эканман (муолажадан кейин ҳам), унинг шахсий ҳаётига оид маълумотларни сир санаб, ҳеч қачон ошкор қилмайман”, дейди Гиппократ ўз қасамиёдида.

Гиппократ яшаган даврдан то бугунгача минглаб асрлар ўтса-да, бугунги кунда тиббиёт олийгоҳларида талабалар бу қасамиёдни амалга оширмай шифокор бўла олмaйди.