Xodimga ta'til berishni rad etish mumkinmi? Umuman vaziyatni qanday tuzatish mumkin?

Ta'tillar jadvali kalendar' yil boshlanguniga qadar ish beruvchi tomonidan kasaba uyushmasi qo'mitasi bilan kelishuvga ko'ra tasdiqlanadi (MK 228-m. 2-q.).

Mehnat kodeksi bo'yicha ish beruvchini jadvalni tasdiqlashdan avval har bir xodim bilan ta'til vaqtini kelishish majburiyati mavjud emas.

Xodimlarni jadval bilan imzo ostida tanishtirish kifoya. MKning 228-moddasi 4-qismida sanab o'tilgan xodimlarning toifasi bundan mustasno bo'lib, ish beruvchi ta'tilni ularga qulay bo'lgan vaqtda berishi kerak:

– ayollarga – homiladorlik va tug'ish ta'tilidan oldin yoki undan keyin;
– bolani parvarishlash ta'tilidan foydalanayotgan xodimga ushbu
ta'tildan oldin yoki keyin;
– 14 yoshga to'lmagan bir yoki undan ortiq nafar bolani (o'n olti yoshga to'lmagan nogironligi bo'lgan bolani) tarbiyalayotgan shaxslarga (yolg'iz ota-onaga, shu jumladan beva ayollarga, beva erkaklarga, nikohdan ajralganlarga, muddatli harbiy xizmatdagi harbiy xizmatchilarning xotinlariga, ota-onaning o'rnini bosuvchi shaxslarga);
– I va II guruh nogironligi bo'lgan shaxslarga;
1941 – 1945 yillardagi urush qatnashchilariga va imtiyozlari bo'yicha ularga tenglashtirilgan shaxslarga;
– 18 yoshdan kichik bo'lgan shaxslarga;
– ishdan ajralmagan holda ta'lim tashkilotlarida o'qiyotganlarga, agar ular o'zining har yilgi mehnat ta'tilini imtihonlar, sinovlar (zachyotlar) topshirish, bitiruv malakaviy ishlarini, magistrlik dissertatsiyalarini, kurs, laboratoriya ishlarini va boshqa o'quv ishlarini bajarish vaqtiga to'g'rilab olishni xohlasa;
– «O'zbekiston Respublikasi faxriy donori» ko'krak nishoni bilan taqdirlangan shaxslarga;
jamoa kelishuvlarida, shuningdek jamoa shartnomasida yoxud boshqa ichki hujjatlarda belgilangan hollarda boshqa xodimlarga.

Boshqa xodimlar bilan ta'tildan foydalanish muddatini kelishish shart emas. Albatta nizolarning oldini olish uchun ta'til vaqtini kelishish sharti jamoa shartnomasida aks ettirilishi mumkin – bu taqiqlanmagan. Xodimlarning aksariyati yozda dam olishni istaydi. Agar har bir xodimning xohish-istaklari inobatga olinsa, yozgi davrda kompaniyada ishlar shunchaki turib qoladi.

Ta'til berishni ta'minlash ish beruvchi uchun majburiyat ekanligini anglatadi, xodimda mehnat ta'tilidan "foydalanish huquqi, aslo xohlagan vaqida olishim kerak" degan tushunchani anglatmaydi.

Ta'tillar jadvalida belgilangan har yilgi mehnat ta'tilini berish vaqti xodim va ish beruvchi o'rtasidagi kelishuvga ko'ra o'zgartirilishi mumkin. Shuning uchun, agar xodim ta'tillar jadvaliga muvofiq ta'til davriga rozi bo'lmasa, u sabablarini ko'rsatgan holda o'zi ko'rsatgan sanada ta'til taqdim qilish iltimosi bilan ariza berishi mumkin. Ish beruvchi ushbu arizani ko'rib chiqib, xodimning iltimosini qanoatlantirishga yoki uni rad etishga hamda ta'tilni qat'iy belgilangan tartibda taqdim etishga haqli.